Beeldzorg: nu en ná de coronacrisis

Niet eerder zagen we zoveel artikelen over beeldbellen in de media. Twee nieuwskoppen uit vele: “Beeldbellen, als bezoek aan je moeder (88) niet meer mag” en “Beeldbellen als medicijn om eenzaamheid senioren en alleenstaanden in Twenterand tegen te gaan”. De coronacrisis kan de doorbraak van beeldzorg betekenen, maar dan moet het wel goed worden geïmplementeerd. Hoe? Dat leggen we uit in dit artikel.

Beeldzorg in perspectief

De inzet van beeldbel-apps kan zorginstellingen helpen efficiënt en betaalbaar te werken zonder dat de menselijke maat uit het oog wordt verloren. Zoals we in onze whitepaper over e-health benadrukken, is beeldbellen immers niet bedoeld als vervanging van face-to-face-bezoeken, maar een middel dat in combinatie wordt ingezet. Beeldbellen is niet voor iedere zorgvrager weggelegd. Het hangt af van de situatie, zorgbehoefte én de bereidheid of digitale vaardigheid van de zorgvrager om deze nieuwe technologie te omarmen. In deze coronacrisis is daar een andere situatie bijgekomen. In sommige gevallen kunnen de zorgverlener en zorgvrager elkaar niet meer ontmoeten, doordat er sprake is van een verdachte situatie of daadwerkelijke besmetting. 

Versnelde uitrol

Beeldzorg wordt op dit moment op verschillende plekken versneld uitgerold. Dat heeft wel een groot  aantal risico’s. Zo kan het uitrollen ongecontroleerd gebeuren, zodat het beeldbellen totaal niet aanslaat of slecht wordt opgepakt. Het gevaar van chaos en weerstand ligt op de loer….

Om te voorkomen dat beeldbellen de coronacrisis niet overleeft, hebben wij een aanpak ontwikkeld waarin wij het principe van ‘in één keer goed’ hanteren. Deze aanpak is gebaseerd op een aantal basisprincipes en zaken die je in acht moet nemen om te zorgen dat beeldzorg goed opgepakt wordt en ook in de toekomst zijn waarde blijft bewijzen en breder kan worden ingezet. Enerzijds betekent dit dat er een aantal zaken geregeld moet worden om de uitrol mogelijk te maken (vanuit de wetenschap dat er nu eenmaal snel gehandeld moet worden) en dat parallel daaraan een aantal maatregelen wordt genomen die de acceptatie voor nu en in de toekomst moet borgen. Denk daarbij aan:

1. Afbakenen en informeren

• Maak een keuze van de patiëntgroep bij wie beeldbellen in deze situatie een echte meerwaarde heeft en snel succesvol geïmplementeerd kan worden.
• Leg uit dat het beeldbellen niet een oplossing op zich is, maar dat er een specifieke reden is om dit nu in te zetten.
• Vertel de medewerkers dat het om een tijdelijke oplossing gaat, waarbij we lessen leren die in de toekomst bruikbaar kunnen zijn.
• Laat cliënten weten dat dit geen vervanging is van hun gewone zorg, maar dat het een aanvulling is op de huidige zorg. 
• Informeer verwanten (mantelzorgers) over de inzet van beeldbellen, zodat zij hun dierbare op afstand kunnen ondersteunen.

2. Snel implementeren

• Kies voor een leverancier die snel kan leveren en zorgmedewerkers kan trainen – nog afgezien van de eisen die je stelt en de doelstellingen die je nastreeft. Denk daarbij al wel vast na over het AVG proof zijn van een tool: kies in ieder geval iets waarmee je in de toekomst ook verder kan. 
• Probeer voor de korte termijn zoveel mogelijk aan te sluiten op de devices die cliënten en patiënten zelf al hebben. Het in bruikleen verstrekken van devices is een lastig vraagstuk als die op korte termijn moeten worden uitgeleverd, ook omdat aanschaf van  grote aantallen devices in de markt steeds lastiger wordt. 
• Geef accounts uit en installeer de app, waarbij het belangrijk is na te denken over het toekomstig gebruik. Let op, keuzes ingegeven door snelheid resulteren veelal in aanpassingen en correcties achteraf. 
• Richt het gebruikersbeheer en een goede ondersteuningsfunctie in. Belangrijk daarin is een passende training, het ontwikkelen van een gerichte handleiding en een toegankelijke vraagbaak.
• Ontwikkel een platform waar ervaringen en veel gestelde vragen gedeeld kunnen worden. 

3. Livegang en verdere inbedding

• Ondersteun medewerkers met vragen over de app of de manier waarop gesprekken kunnen worden aangepakt. Geef een digitaal vaardige collega de rol van supergebruiker; hij of zij dient als vraagbaak voor collega’s. Onze ervaring is overigens dat de meeste vragen niet zozeer over de tool of de bediening daarvan gaan, maar juist over de toepassing ervan.
• Verzamel ervaringen en scherp het gebruik van beeldbellen aan op basis van de opgedane ervaringen.
• Neem de verdere inbedding serieus en organiseer het uiteindelijk toch als een ‘echt’ project waarin met name borging en verdere uitrol op de agenda moeten staan.